Գրանցվել ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԻ միջոցով 
English
Արեւմտահայերէն
Հուլիս 31, 2024
Թեմաներ
Մեկնաբանություններ
Հարակից զրույցներ
Նոյեմբեր 19, 2024
Հայաստան-Սփյուռք. առանցքային հիմնախնդիրներ
Նոյեմբեր 14, 2024
Ողջույն, ես Կարինե Սարգսյանն եմ՝ բժիշկ-գենետիկ, գիտնական, ֆուտուրիստ։
Ուրբաթ, նոյեմբերի 15-ին, Երևանի ժամանակով ժամը 20:00-ին ուղիղ եթերում կպատասխանեմ Armagora.am հարթակի օգտատերերի հարցերին՝ անդրադառնալով աշխարհում բժշկագիտության վերջին միտումներին, ոլորտի վրա արհեստական բանականության ազդեցությանը, Հայաստանում գիտական այս ուղղության զարգացման հեռանկարներին ու խոչընդոտներին: Արի՛ խոսենք: Մեկնաբանություններում հարց տալու համար անհրաժեշտ է գրանցվել Armagora հարթակում: Դեռ չե՞ս գրանցվել: Գրանցվել այստեղ:
Ներգրավի սփյուռքում ընտրված անձին ՏԻՄ ղեկավարի տեղում։
Հայաստանը պետք է իրականությանը բաց աչքերով նայի ու գիտակցի, որ Սփյուռք որպես այդպիսին գոյություն չունի: Այդ օտարազգիները արդեն այլ ինքնություններ ունեն, իրենց գտնվելու երկրների քարոզչամեքենաների արդյունքն են, իսկ «հայկական» մշակույթից մնացել է միայն խորոված ուտելն ու աղավաղված պարերի ծամածուռ կրկնօրինակությունները:
Այդ մարդիկ երբեք լայնածավալ չեն ներգաղթելու: Պատերազմում դարակազմիկ պարտությունն անգամ նրանց չսթափեցրեց: Իրենց բարեկեցությունը, հարմարավետ կյանքը, լիքը գրպաններն ու ամենակարևորը՝ հովանավորչական (patronizing) ոճով, մեծամտորեն հայաստանցու վրա մունաթ գալու հաճույքը չեն փոխարինի պայքարով, աշխատանքով, ռիսկի բաժինը իրենց վրա վերցնելով, ախորժակները չափավորելով, հասարակական ինստիտուտներ ստեղծելով ու պահպանելով, պատերազմելով ու անհրաժեշտության դեպքում կյանքերը զոհաբերելով: Դա իրենք բացեիբաց են ասում:
Պետք է հույսը դնել, ֆինանսավորել, ամեն ինչով օժանդակել միայն հայաստանաբնակներին: Հայոց ազգը իրենք են, իրենք են կիսելու Հայաստանի ճակատագիրը:
Իսկ Սփյուռք կոչեցյալից պետք չէ անգամ տարին մեկ իրենց գրպանի լումաները՝ շպրտած Հայաստանի դեմքին, չընդունել, որ անգամ իրենց սիրելի զբաղմունքից՝ «մենք ենք ձեզ պահԸմ» լսելու գարշանքից մեզ ազատենք:
Հ.Գ. Երկրի զարգացմանը ներգրավված լինել ցանկացողները արդեն վաղու՜ց Հայաստանում են:
Ցավալի բայց փաստ։ Համաձայն եմ Ես ձեր գրառման հետ, երևի դուք էլ իմ հետ համակարծիք կլինեք որ այս ամենը բոլորին չի վերաբերվում բայց մեծամասնությունը հենց ձեր նկարագրածով է։
Մենթորություն, ակտիվ մենթորություն, փորձի ու գիտելիքի, կապերի փոխանցում, էստեղ Սփյուռքը կարա իրեն ձուկը ջրում զգա։
Հատկապես էս թվային հաղորդակցության դարում։
Ուժեղացած կապերի արդյունքում Հայաստան այցելությունները կդառնան մյուս կողմերի հետ մտերմանալու ու ցանցը հյուսելու միջոցներից հաջորդը։
Սփյուռքին արդյունավետ կերպով ներգրավելու տեխնիկական կողմին անդրադառնալուց առաջ պետք է նախ հասկանալ՝ արդյոք այս պարագայում կա որևէ խնդիր կամ հիմնարար սահմանափակում, որը, անկախ կիրառված գործիքակազմից կամ տեխնիկական լուծումից, սահմանափակում է կառուցողական հարաբերությունների զարգացումը և Հայաստան-սփյուռք պոտենցիալի լիարժեք իրացումը։ Կարծում եմ՝ այդ հիմնարար սահմանափակումը փոխվստահությունն է։ Միայն սա ըմբռնելու և հաղթահարելու դեպքում հնարավոր կլինի խոսել Սփյուռքի ներգրավման արդյունավետ մեխանիզմների մասին։
Հայաստանն այսօր սուբյեկտ չի աշխարհի խաղատախտակի վրա, Սփյուռքն էլ միատարր չի, 1֊2 գործողությամբ ոչ մի շոշափելի արդյունք չի լինի։ Ներկա վիճակում թե ներսի, թե Սփյուռքի հայության առաջին քայլը պիտի լինի հայ ազգին միջազգային հարթակում որպես սուբյեկտ դիտարկվելու հարցը լուծելը, միաժամանակ ՀՀ֊ն ՀԱՊ ( Հայկական Ազգային Պետություն) դարձնելը
Ցանցային պետության գաղափարը այդպես էլ շարունակում չստացավ ։ Սփյուռքի հայությունը մի քանի անգամ ավել է Հայաստանի բնակչությունից։Որակական առումով , հնարավորություններով բազմաթիվ անգամ առավել։Մեզ միավորվել չի հաջողվում, որովհետև տարբեր ենք,բազմազան։ Մարդկությանը միավորել նշանակում է հայերին միավորել։ Նույնն է գրեթե ։Մենք խոսում ենք պատմական առաքելությունից,սակայն չգիտենք ինչի մասին է խոսքը։Դրա համար այսօր մարդկությանը ամենահուզող,ամենաառաջնային խնդիրների լուծմանը միտված օրակարգ պիտի առաջ բերենք,այսինքն այն,ինչը վերաբերում է յուրաքանչյուրիս։Այս դեպքում կդառնանք սուբյեկտ այս աշխարհում,որի հետ հաշվի կնստեն,հաշվի կառնեն կարծիքը։Խոսքը խաղաղության մասին է ։ Մինչև այս աշխարհում չլինի խաղաղություն,Հայաստանը եվ հայը առհասարակ վտանգված է։Մարդ արարածի համար չկա անհնարինը։Անել այն ինչ չի հաջողվել մինչ այսօր։Պարտավոր ենք գտնել այդ բանաձևը։Սա է մեր պատմական առաքելությունը ։Անել խաղաղ,առանց արյան,առանց ցնցումների։Արժանապատիվ,որ յուրաքանչյուր այս մոլորակի բնակիչ շահի,ոչ թե տուժվի,պատժվի։Որ մարդը արդյունքում ձեռք բերի,ոչ թե կորցնի։Որ մարդը կարողանա իր կյանքը մի մաքուր էջից բացի։Ես հավատում եմ,հնարավոր է։Թե չէ այսօր ոչ միայն Հայաստանն է վտանգված,այլ մոլորակը ։Կարծես աշխարհի վերջն է։
Hrachya Bakunts հետաքրքիր է ինչից ելնելով էք համոզված, որ աշխարհին համընդհանուր խաղաղություն բերելու առաքելությունը հենց մեր ազգի վրա է դրված։ Եթե ասեք, ես էլ որպես հայ ազգի ներկայացուցիչ, Ձեզ կասեմ այդ բանաձևը։
Գրեթե ամենուր գոյություն ունեցող հակամարտությունների,պատերազմերի մեջ հայերը ներգրավված են։Միայն ռուս -ւկրաինական պատերազմի մեջ Հայաստանի բնակչությունից առավել մեր հայրենակիցներ են գտնվում։Ոչ միայն։Հայը հային է սպանում։Մերձավոր Արևելքում հարյուր հազարավոր մեր հայրենակիցներ նորից բռնում են գաղթականի ճամփան։Նորից մեր պատմա մշակութային ժառանգությունը ոչնչացվում է։Նրանք ովքեր պատասխանատվություն են ստանձնել իրենց հզոր,առաջադեմ,ժողովրդավար,չգիտեմ հարց լուծող համարող հենց իրենք են այս քաոսի պատճառը ։Ոչ միայն չեն լուծում խնդիրները,այլ ավելի են խորացնում, բարդացնում։Մենք էլ մեծ-մեծ խոսում ենք Ավետյաց Երկիր, քաղաքակրթության օրրան։Մի կողմ քաշված,ոտքի տակ տրորվող։ Միգուցե հենց դրա համար են ասում,որ մեր պապերը մեզանից խռովել են։Մհերն է դուռը փակել երեսներիս։Ինչի համար?Ցավոք սրտի մեր էպոսը ամբողջական չի հասել մեզ ։Մեր պատմական առաքելությունը չենք կատարում։
Եթե չբավարարեց իմ պատասխանը,կխնդրեի հիշեք մեր պապերից սերնդե-սերունդ իղձ,բաղձալի երազանք, պատգամ չգիտեմ ինչպես անվանեմ այն,որ աշխարհին խաղաղություն եվ բոլոր հարցերը կլուծվեն։Աշխարհին են ասել,ոչ Հայաստանին ։
Պատասխանը իհարկե չբավարարեց, քանի որ մեր ազգի վրա այդպիսի առաքելություն դրված
չէ։ Ցանկացած ազգի ներկայացուցիչ էլ կարող էր գտնել հանընդհանուր խաղաղության բանաձևը։ Այդ բանաձևը պետք է տային միջուկային զենք ստեղծողները։ Նրանք բացահայտեցին մասայի և էներգիայի կապը ու դրանով սահմանափակվեցին։ Եթե ուզում եք իմանալ այդ բանաձևը, «Դար» ակումբ կա, այնտեղ քաղաքականություն բաժնում թեմա կա «Աշխարհի արարումն ու համաշխարհային խաղաղության բանաձևը»։ Բացեք, կարդացեք։ Հարցեր կառաջանան, հարցրեք, կպատասխանեմ։
Կարդացի ձեր նշած բանաձևը եվ ոչ միայն ։ Շնորհակալություն,հետաքրքիր էր ,սակայն չհաջողվեց գրանցվել Դար ակումբ հարթակում,հողի մականուն էին պահանջում։Համոզիչ է միջուկային զենքի միջոցով նշված փաստարկները ։
Այսօր առավել եվս ակնհայտ է,որ ավելի շատ արժեքների պայքար է, քան ռեսուրսների,տարածքների։Թե որ արժեքահամակարգի կրողն է հայը, որ ճանապարհը պիտի ընտրի հայը այստեղ իմ կարծիքով քննարկումներ պիտի լինեն։Վեներայի կամ Մարսի վրա ինտենսիվորեն աշխատանքներ տարվում են,որը ժամանակ է պահանջում։Սակայն մարդկությունը անդունդի եզրին է գտնվում։ Միգուցե չունենք այդքան սպասելու ժամանակ։Այն արժեքահամակարգը,որը հիմնված է բարոյականության, ճշմարտության, հոգևոր արժեքների վրա իմ կարծիքով կբերի խաղաղության։Այդ բանաձևը պիտի գտնել,որ ընդունելի եվ շահեկան լինի բոլորի համար։
Ես կասեի անդունդի հատակին, որից դուրս գալ է պետք։ Դուրս գալու ելքն էլ այն է, որ մարդը պետք է ճանաչի իրեն և իր շրջապատը, որը և տրված է խաղաղության բանաձևում։ Բանաձևի համար հիմք է հանդիսացել երկու անհերքելի փաստ։ Առաջինը մեր երկիր մոլորակի ու Մարս մոլորակի բնութագրերի նմանությունը, որը ինձ հուշել է, որ դրանք արհեստական են, և երկրորդը, որ Արեգակի ճառագայթման հաշվին մասայի կորուստը մոլորակներին հեռացնում է Արեգակից։ Մնացած բոլոր եզրակացությունները բխում են այս երկու անհերքելի փաստերից։
Ամեն օր հարյուրավոր, իսկ միգուցե և հազարավոր մարդ է զոհվում պատերազմներում, իսկ այս խաղաղության բանաձևը ոչ մեկին չհետաքրքրեց, անգամ այն դեպքում երբ մարդկությունը կանգնած է միջուկային աղետով ինքնակործանման վտանգի առաջ։