Գրանցվել ԱՊԱԳԱ ՀԱՅԿԱԿԱՆԻ միջոցով 
English
Արեւմտահայերէն
Ուրբաթ, նոյեմբերի 15-ին, Երևանի ժամանակով ժամը 20:00-ին ուղիղ եթերում կպատասխանեմ Armagora.am հարթակի օգտատերերի հարցերին՝ անդրադառնալով աշխարհում բժշկագիտության վերջին միտումներին, ոլորտի վրա արհեստական բանականության ազդեցությանը, Հայաստանում գիտական այս ուղղության զարգացման հեռանկարներին ու խոչընդոտներին:
Արի՛ խոսենք:
Մեկնաբանություններում հարց տալու համար անհրաժեշտ է գրանցվել Armagora հարթակում: Դեռ չե՞ս գրանցվել: Գրանցվել այստեղ:
Ողջույն, ես ունեմ երկու հարց
1.Որը՞ կլիներ Ձեր առաջին որոշումը, եթե լինեիք Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տնօրեն:
2.Կարո՞ղ եք խոսել աշխարհում հաջողությամբ փորձարկված առողջապահական բարեփոխումների մոդելների մասին, որոնք կարելի է հաշվի առնել Հայաստանում։
Բարև Ձեզ տիկին Սարգսյան, իմ հարցը հետևյալն է՝ ի՞նչ նշանակում լավ և բարեխիղճ կառավարումը (good governance) առողջապահության ոլորտում: Ի՞նչ ադզեցություն ունի կամ կարող է ունենալ կոմպետենտ և բարեխիղճ կառավարիչը առողջապահության ոլորտում:
Եվս մեկ հարց՝ որո՞նք են լինելու ապագայի ամենախոստումնալից բժշկական տեխնոլոգիաները, որոնք կարող են սկզբունքային նշանակություն ունենալ հիվանդությունների կանխարգելման, բուժման և ընդհանուր առողջապահության վրա:
Ի՞նչ իրավիճակում է գտնվում այսօր Հայաստանի առողջապահական համակարգը: Որո՞նք են ամենամեծ ու հիմնական խնդիրներն այստեղ և ի՞նչպես պետք է դրանք հաղթահարել:
Ի՞նչ դեր և նշանակություն ունեն բիոբանկերը ժամանակակից բժշկագիտությունում: Հայաստանին արդյո՞ք անհրաժեշտ է բիոբանկ:
Քաղցկեղի տարբեր տեսակների տարածվածությունը Հայաստանում չափազանց բարձր է: Այս ուղղությամբ կա՞ բուժման և կանխարգելման նոր մոտեցումներ աշխարհում ու Հայաստանում: Ինչ պետք է անենք այսօր, որ 10 տարի անց չունենանք նույն խնդիրները:
Հայաստանում չկա այսպես կոչված կայուն զարգացման մշակույթ: Ի՞նչ պետք է անենք, որ տվյալ ոլորտում հասնենք լուրջ արդյունքների:
Ի՞նչ ազդեցություն ունի և կարող է ունենալ արհեստական բանականությունը բժշկագիտության և առողջապահության ոլորտի վրա: Ո՞ր մասնագիտությունները կվերանան: Արհեստական բանականությունը կկարողանա՞ փոխարինել բժիշկներին վիրահատարանում:
Ո՞ր հիվանդություններն են ամենատարածվածը հայերիս մոտ և ինչու:
Ըստ Ձեզ, որո՞նք են այն մինիմալ անելիքները, որոնք պետք է Հայաստանը իրականացնի մինչև 2041թ.-ը, այդ թվում նաև առողջապահության և գիտության ոլորտներում:
Ինչպե՞ս են համատեղվում ու փոխգործակցում բժշկությունը և բիզնեսը: Սրանք միմյանց օգնող ու փոխլրացնող, թե ավելի շատ խանգարող ոլորտներ են:
Ի՞նչպե՞ս կարող է բժշկական կրթությունը Հայաստանում զարգանալ, որպեսզի մասնագետները պատրաստ լինեն ժամանակակից առողջապահական մարտահրավերներին: Ի՞նչ ցավոտ բայց անհրաժեշտ որոշումների կարիք կա:
Ամեն տարի աշխարհում ավելի քան 10,000 գիտական հոդվածներ են հետ կանչվում հայտնաբերված սխալների, փորձերի անվերարտադրելիության կամ գրագողության պատճառով: Սա գիտական առաջընթացի համար նորմա՞լ գործընթաց է, թե՞ գիտական առաջընթացն այսօր վտանգված է:
Նկատել եմ, որ վերջին շրջանում Chat GPT-ին հաճախ եմ խորհուրդ հարցնում սննդի, առողջ ապրելակերպի, առողջության պահպանման և նույնիսկ դեղորայքի վերաբերյալ: Խորհուրդ կտա՞ք ինձ և այլ մարդկանց առողջության հետ կապված հարցերում վստահել ու հետևել նման մոդելներին:
Որնքանո՞վ են այժմ Հայաստանում գիտության զարգացմանը խանգարում ներմուծման և արտահանման բարդ և ժամանակատար ընթացակարգերը: Ի՞նչ ենք կարող և ի՞նչ է անհրաժեշտ անել այս ուղղությամբ:
Ի՞նչ էր Covid 19-ը և դրա կապակցությամբ հայտարարված գլոբալ համավարակը: Արդյո՞ք արդարացված էր համատարած lock down-ը:
Հարգելի Տկն․ Սարգսյան: Ես հարցեր չունեմ, պարզապես կցանկանայի իմանալ Ձեր կարծիքը իմ՝ Ձեր էլ․ հասցեին ուղարկած նամակին: Մեծագույն սիրով սպասում եմ )
Եթե հանդիպեիք հեռավոր մոլորակից եկած այլմոլորակայինի, ի՞նչ 10 գիրք կառաջարկեիք, որ նա կարդա՝ մարդկանց հասկանալու համար:
Հարգելի տիկին Սարգսյան,
Եթե Հայաստանին տրվի բժշկագիտության ոլորտի զարգացման բոլոր այն հնարավորությունները, որոնք ունեն զարգացած երկրները, ապա պատրա՞ստ է արդյոք մեր առոջապահական համակարգը ընդունելու այդ մարտահրավերները եւ կիրառելու գործնականում, եւ եթե այո, ապա որքանով։
Շնորհակալություն։
Ո՞ր փուլում է գտնում Հայաստանի բժշկության թվայնացումը:
Ձեզ նշանակել են ՀՀ Առողջապահության նախարար: Որո՞նք կլինեն ձեր առաջին 3 որոշումները:
Որո՞նք են այն սխալները, որոնք թույլ տրվեցին Հայաստանում Covid-ի ճգնաժամի կառավարման ընթացքում և ի՞նչ է պետք անել ու բարելավել հաջորդ համավարակներին ու գլոբալ մարտահրավերներին պատրաստ լինելու համար: